รูปสัญญาและอรูปสัญญา คืออย่างไร
พระสูตรที่เกี่ยวข้อง
 
 เป็นเหตุให้ได้สมาธิในระดับรูปสัญญาทั้งสี่          ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้  ถ้าภิกษุ  ปรารถนาว่า “เราพึงเป็นผู้ สงัดจากกามทั้งหลาย สงัดจากอกุศลธรรมทั้งหลาย เข้าถึงปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุข อันเกิดจากวิเวกแล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;           อานาปานสตินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจ ให้เป็นอย่างดี.          ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้  ถ้าภิกษุปรารถนาว่า  “เพราะ วิตก วิจารระงับไป  เราพึงเข้าถึงทุติยฌาน อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งจิตในภายใน เพราะ ธรรมอันเอกคือ สมาธิ ผุดมีขึ้น ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติ และสุข อันเกิดจากสมาธิ แล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;           อานาปานสตินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจ ให้เป็นอย่างดี.          ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เพราะความ จางคลายไปแห่งปีติ  เราพึงเป็นผู้อยู่อุเบกขา  มีสติสัมปชัญญะ  เสวยสุขด้วยกาย  (สุขญฺจ กาเยน)  ชนิดที่พระอริยเจ้ากล่าวว่า  ผู้นั้นเป็นผู้อยู่อุเบกขา  มีสติ  มีการอยู่ เป็นสุข, เข้าถึงตติยฌาน แล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;           อานาปานสตินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจ ให้เป็นอย่างดี.          ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้  ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เพราะละสุข และ ทุกข์เสียได้  เพราะความดับไปแห่งโสมนัส  และ โทมนัสในกาลก่อน  เราพึง เข้าถึงจตุตถฌาน  อันไม่มีทุกข์ไม่มีสุข  มีแต่ความบริสุทธิ์แห่งสติ  เพราะอุเบกขา แล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;           อานาปานสติสมาธินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจให้เป็นอย่างดี.   เป็นเหตุให้ได้สมาธิในระดับอรูปสัญญาทั้งสี่          ภิกษุทั้งหลาย ! เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้  ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เพราะก้าวล่วง รูปสัญญาเสียโดยประการทั้งปวง เพราะความดับไปแห่งปฏิฆสัญญาทั้งหลาย เพราะ  การไม่กระทำในใจ  ซึ่งนานัตตสัญญามีประการต่างๆ    เราพึงเข้าถึงอากาสานัญจายตนะ  อันมีการทำในใจว่าอากาศ ไม่มีที่สุด  ดังนี้แล้ว แลอยู่เถิด”  ดังนี้แล้วไซร้;           อานาปานสตินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจ ให้เป็นอย่างดี.          ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้  ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เราพึงก้าวล่วง อากาสานัญจายตนะโดยประการทั้งปวงเสียแล้ว พึงเข้าถึงวิญญาณัญจายตนะ อันมี การทำในใจว่า วิญญาณไม่มีที่สุด  ดังนี้แล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;         อานาปานสตินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจ ให้เป็นอย่างดี.        ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เราพึงก้าวล่วงวิญญาณัญจายตนะเสียโดยประการทั้งปวง  เข้าถึงอากิญจัญญายตนะ  อันมีการทำในใจว่าไม่มีอะไร แล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;         อานาปานสตินี้แหละ อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจให้เป็นอย่างดี.        ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เราพึงก้าวล่วงอากิญจัญญายตนะเสีย โดยประการทั้งปวง  เข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะแล้วแลอยู่เถิด”  ดังนี้แล้วไซร้;         อานาปานสติสมาธินี่แหละ  อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจให้เป็นอย่างดี.                                     เป็นเหตุให้ได้สัญญาเวทยิตนิโรธ        ภิกษุทั้งหลาย !  เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ ถ้าภิกษุปรารถนาว่า “เราพึงก้าวล่วงซึ่งเนวสัญญานาสัญญายตนะเสียได้ โดยประการทั้งปวง  เข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ แล้วแลอยู่เถิด” ดังนี้แล้วไซร้;         อานาปานสติสมาธินี้แหละ  อันภิกษุนั้นพึงทำไว้ในใจให้เป็นอย่างดี.   พุทธวจน อานาปานสติ…  หน้า ๖๔ (ภาษาไทย) มหาวาร. สํ. ๑๙/๓๒๔/๑๓๓๗-๑๓๔๕. : คลิกดูพระสูตร   
	
 
	



